Öğrenci değişim programı ile geldiğim Girit'in Resmo (Rethymno) kentinde Şubat ayının ilk haftasından itibaren bir karnavalın yapıldığını öğrendim. Hristiyanların Paskalyası ile Antik Yunandaki yaygın inancın Apokries'inin birbiriyle iç içe geçtiği bu karnaval için yerel halk oldukça heyecanlıydı. Karnaval görüntülerini ve izlenimlerimi paylaşmadan önce Apokries nedir biraz bahsedeyim.
Apokries, Yunanca etten arınma demektir. Antik Yunan'da baharın gelişiyle birlikte tabiatın uyanması, meyvelerin olgunlaşması ve birçok hayvanın üremesi için 49 gün kadar et perhizi yapılmaktadır. Antik Yunan'da bahar ve tabiattan bahsedilince akla hemen Dionysos gelecektir. Evet, tüm bunlar Dionysos için yapılmaktadır.
Apokries'te büyük perhizden önce 3 hafta vardır. İlk hafta (Profoni), sonraki haftalar yapılacak olan büyük perhize hazırlık haftasıdır. İnsanlar istediklerini yiyebilirler. İkinci hafta (Kreatini) ise Çarşamba ve Cuma günü hariç her gün istediklerini yemekte serbesttirler. Bu hafta karnavalın ilk etkinliği gerçekleştirilir. Tsiknopempti olarak anılan perşembe gününde insanlar sokaklarda mangal yapıp et pişirerek büyük perhize birlikte hazırlanırlar. (1)
16.02.2017
Üçüncü hafta (Tirofagou) ise karnavalı da içeren "peynir" haftasıdır. Bu hafta insanlar yalnızca peynir, süt, yumurta gibi mamüller tüketmektedir. Bu hafta karnavalla son bulur. Ancak karnavalın yapılacağı pazardan önceki gün, yani cumartesi günü "Büyük Ruhlar Günü"dür. Bu gün, herkes ölülerini anıp, onlar için dua eden komşularına, akrabalarına "Kolivo" ikram ederler. (2)
Büyük Karnaval Günü!!!
Üçünü haftanın pazar günü genci, yaşlısı, kadını, erkeğiyle herkesin heyecanla hazırlandığı karnaval günüdür. Bugün insanlar yüzlerini boyayıp, maske takarak ve kıyafetlerini değiştirerek "Dionysos'un Yüzleri" olmaktadır. Yine bugün de et yiyip, şarap içilmekte ve müzikle dans edilmektedir, Dionysos'u anmak adına...
Karnavaldan sonraki pazartesi günü ise "Kathara Deftera" olarak adlandırılan temiz pazartesi günüdür. Bu gün büyük perhiz başlamaktadır. Temiz pazartesiden Paskalya'nın kutsal cumartesisine kadar perhiz sürmektedir. Ayrıca temiz pazartesi günü, büyük perhizle amaçlanan "Tanrıya yakınlaşma" yolculuğunun sembolü olarak uçurtma uçurulur.
İzlenimlerime geçmeden önce eklemem gereken bir şey daha var. Antik Yunan'ın kadim geleneği Apokries'in günümüze kadar çeşitli versiyonlarını görebilirsiniz. Roma'da çiçek festivali olarak biçimlenen Apokries yeni din Hristiyanlıkla birlikte ise Paskalya ile birleştirilmiştir.
~~ İzlenimlerim ~~
Apokries'in ikinci haftasının etkinliği, Tsiknopempti, bu yıl 16 Şubat'a denk geldi. Yunanca kursundan çıkıp eve doğru giderken sokaklarda insanların mangal yapıp müzikle dans ettiğini görünce biraz şaşırmadım değil. Bunu bir fırsat bilip hemen fotoğraf makinemle sokaklarda gezmeye başladım. Birkaç yerde onar kişilik gruplar gördüm. Çok kalabalık değildi. Ben de olanları fotoğraflamaya çalışırken isminin Maria olduğunu öğrendiğim bir kadın beni de davet etti. Mangaldaki etlerden ve içeceklerden ikram etti. Kendisine karnavalla ilgili birkaç soru sorarken 3-4 yaşlarındaki İraklis büyük bir iştahla "Suvlaki" yiyordu.
İraklis
Akşam saatlerinde ise Rethymno'nun küçük bir meydanında az bir kalabalık toplanmış yerel bir rock grubunun konserini dinlerken büyük perhizden önce son kez et yiyorlardı.
İkinci haftanın etkinlikleri yalnızca bu kadardı... Doğrusu bu etkinliğe katılımın az olduğunu görünce asıl karnaval diye bahsedilen ve hazırlanılan 26'sındaki etkinliğin de pek büyük olacağını sanmıyordum. Ancak üçüncü haftanın ilk gününden itibaren caddelere büyük hoparlörler kurulmaya başlandı ve sabahın erken saatlerinden akşam ona kadar müzik yayını yapılıyordu.
Cumartesi günü ise karnavala katılacak gruplardan birkaçı şehirde yürüyüş gerçekleştirmişti. Yürüyüşü fotoğraflayamadım fakat o gruplardan birisinin eğlencesini (halay da diyebiliriz) fotoğraflama fırsatım oldu.
 |
Grup yürüyüşlerinin ardından şehrin büyük meydanında çok ünlü bir sanatçının konseri gerçekleştirildi.
Pazar günü sabah büyük karnaval kendini yüksek sesli müziklerle duyurmaya başladı. Saat 13:30 gibi ana caddede karnavalın geçit töreni başladı. Kalabalık gruplar tebdili kıyafetler ve makyajlarla anacadde de kortej şeklinde yürüyor ve dans ediyordu. Tabi bu esnada perhiz için protein depolanmaya devam ediliyordu.
Dionysos'un Yüzleri (1)
Dionysos'un Yüzleri (2)
Dionysos'un Yüzleri (3)
 
Karnavalda en sevdiğim grup Trump ailesiydi 😃 Politik mizah burada, sokakta çok yaygın.
  
Trump grubu için yapılan heykel ve platform gerçekten çok anlamlıydı. Platformu bütünüyle çekemedim. O yüzden bir açıklama yazısı yazmak iyi olacak. Tahterevallinin ağırlık noktasına dünya yerleştirilmiş. Ancak tahteravallinin iki ucundaki ağırlıklar fazla gelmiş olmalı ki dünya ezilmiş biçimde. Bir ucunda keyifli bir biçimde oturan Trump diğer ucunda ise eli kolu zincirle bağlanmış ağzı kapatılmış ve dövülmüş özgürlük heykeli.
 
#Saltbaesiz karnaval mı olurmuş... Bu da Antik Yunan'ın Nusret'i...
Karnaval'ın bu güzel görüntülerinden sonra akşam 6 gibi şehrin çeşitli meydanlarında konserler gerçekleştirildi.
Ertesi gün akşamüstüne doğru ise kumsalda birkaç kişi uçurtma uçuruyordu. Doğrusu karnavalın en güzel kısımlarından biri olabilecek bir etkinliğin bu kadar az katılımla gerçekleşmesi üzdü beni.
Doğrusu Yunanistan'da hayatın akışını engelleyen bir kriz olduğunu sanmıyorum. İnsanların gerçekten eğlencenin fırsatını kaçırmak istemeyişleri ve geleneklerini heyecanla sürdürmeleri harika...
1: Amerika, İngiltere gibi Katolik ülkelerde ise Fat Tuesday olarak da bilinir
2: Kolivo anma için hazırlanan özel bir yemek bizim gelenek ve inançlarımızdaki helva ve aşureye benzemektedir. Hatta ölünün kırkında da kolivo ikram edildiğini yazan birkaç kaynak var.
NOT: Fotoğrafları yüksek çözünürlük ve orjinal boyutta bloga koyma imkanım olmadı. Bu sebeple karnavalın birçok görüntüsünü paylaşamadım. |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder